Page 33 - tureb_dergi_9.sayi

PİYASALAR edilmesi gerektği aşikardır. Bunun için de liberal bir piyasa anlayışına ihtyaç vardır. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde enerji kullanımı her geçen gün artmaktadır, bu yüzden Türkiye’nin de aralarında bulunduğu bu ülkeler enerji arzlarını da artrarak enerji çeşitlemesine gitmelidir. Buna bağlı GİP ise gerçek zamana daha yakın bir piyasa olup, olarak gerek mevzuat gerekse fziki altyapı (iletm piyasa içerisinde öngörülemeyen olaylar (büyük santral hatları vs.) olarak çalışmalar yapılmalıdır. Mevzuat arızaları), hatalı tahmini üretm ve tüketm değerleri çalışmalarına en belirgin örnek olarak 6446 sayılı nedeni ile dengesizliğe düşmüş piyasa katlımcılarının Elektrik Piyasası Kanunu gösterilebilir. Bu Kanun ile dengesizliklerini gidermek amacı ile tcaretni birlikte Enerji Borsası kavramı getrilmiş olup, EPİAŞ’ın gerçekleştreceği piyasadır. kuruluşu gerçekleştrilmiştr. EPİAŞ üzerinden Gün Öncesi Piyasası (GÖP), Gün İçi Piyasası (GİP) ile elektriğin Rüzgar santralleri her iki piyasada da aktf rol fziksel teslimat gerçekleştrilirken, bunun yanında oynamaktadır ve oynamalıdırlar. Öncelikli olarak elektriğin fnansal ve türev ürünleri Borsa İstanbul üretm tahminlerini iyileştrerek üretmlerini fyatan (BİST) bünyesinde işlem görmeye başlamıştr. Ayrıca bağımsız teklifer ile GÖP’te dengeleyebilmeli, oluşan fziksel ikili anlaşma sözleşmelerinin gerçekleştği, olası dengesizliklerini de yine çeşitli modellerle GİP’te el değiştrdiği tezgah üstü piyasalar oluşmuştur. Bu giderebilir hale gelmelidir. Rüzgar santralleri bu piyasalarda şefafığın ve işlem hacmin de artması ile kapsamda mevcut piyasalarda likidite yaratrken yeni birlikte elektrik piyasasında oluşacak referans fyat piyasa oluşumlarına da büyük katkısı olmaktadır. Tüm birçok yatrımcının karar verme sürecinde etkili olacağı piyasa oyuncularının bu iki piyasada aktf rol almaları kesindir. gerekmektedir. Böylece Sistem İşletmecisi olan TEİAŞ’a gerçek zamanda dengelenmiş bir piyasa sunulabilir. EPİAŞ ve EPİAŞ’ta oluşan GÖP ve GİP ne işe yarar? Rüzgar santralleri bu piyasalarda nasıl rol Yenilenebilir enerji santrallerinin üretmindeki önemi, üstlenebilir? 2016 yılı Aralık ayında yaşanan doğal gaz krizinde daha çok ortaya çıkmıştr. Aralık ayı içerisinde havaların EPİAŞ’ın başlıca amacı ve faaliyet konusu “Piyasa işletm soğuk seyretmesi ve yaşanan doğal gaz arz sıkıntsından lisansında yer alan enerji piyasalarının etkin, şefaf, dolayı BOTAŞ 14 Aralık tarihinde termik santrallerin güvenilir ve enerji piyasasının ihtyaçlarını karşılayacak gaz tüketmini sözleşme miktarlarının %50’si ile şekilde planlanması, kurulması, geliştrilmesi ve sınırlandırırken bu oran 20 Aralık tarihinde %75’e işletlmesidir. Eşit tarafar arasında ayrım gözetmeden ve son olarak da 21 Aralık’ta %90 seviyesine kadar güvenilir referans fyat oluşumunun temin edilmesi çıkartlmıştr. Bu tarihlerdeki hidroelektrik santraller ve ve artan piyasa katlımcı sayısı, ürün çeşitliliği ve işlem rüzgar santrallerindeki üretm, piyasayı rahatlatmıştr. hacmiyle likiditenin en üst düzeye ulaştğı, piyasa birleşmeleri yoluyla tcaret yapılmasına imkan tanıyan bir enerji piyasası işletmecisi olmaktr.” Bu tanımda geçen en önemli noktalardan biri olan “Eşit tarafar arasında ayrım gözetmeden güvenilir referans fyat oluşumunun temin edilmesidir.” GÖP’te bu referans fyat oluşmaktadır. Bu fyat ikili anlaşmaları tamamlamış piyasa oyuncularının eksik veya fazla olduğu miktarlarının bir gün öncesinden dengelemesini sağlayan bir piyasadır. Arz ve talebin kesiştği noktada ise saatlik bazda Piyasa Takas Fiyat (PTF) oluşmaktadır. www.tureb.com.tr 31