Page 40 - 15 Sayı
P. 40
TUREB Piyasalar
GÖNÜLLÜ KARBON
PİYASASI
Gönüllü Karbon
piyasaları,
hükümetlerin İklim Sena KURTULMUŞ
değişikliği ile
Borusan EnBW Enerji Yetkili Ürün Uzmanı
mücadele hedefleri
Gönüllü Karbon Piyasaları; Kyoto Protokolü’nün
ve politikalarından emisyon ticaretine konu olan esneklik
bağımsız geliştirilmiş piyasalarından bağımsız olarak işleyen bir
olup, her kesimin piyasadır. Çevresel ve sosyal sorumluluk
ilkesi çerçevesinde kurulmuş Gönüllü Karbon
karbon azaltım Piyasası’na yönelik projeler, 2005 yılından itibaren
amacıyla katılabileceği Türkiye’de geliştirilmektedir.
piyasalardır. Gönüllü Karbon Piyasaları, hükümetlerin
İklim değişikliği ile mücadele hedefleri ve
politikalarından bağımsız olarak geliştirilmiş olup,
Karbon denkleştirme amacıyla iş dünyasından,
Günümüzde küresel felaket olarak değerlendirilen yerel yönetimler, STK’lar ve bireylere kadar ilgili
iklim değişikliğinin önlenmesinin yine küresel her kesimin karbon azaltım amacıyla katılabileceği
anlamda gerçekleştirilecek eylemlerle mümkün piyasalardır. İklim değişikliği ve etkileri konusunda
olabileceği görüşü, iklim değişikliği ile artan bilinç ve karbon azaltımının güvenilir bir önlem
mücadelede uluslararası ölçekte çalışmalar ve stratejisi olduğunun kabul görmesi bu piyasaların
işbirliği yapılması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. son yıllarda hızla gelişmesini sağlamıştır. Bu
Bu kapsamda, ülkeler bazında farklı yükümlülükler piyasada ticareti yapılan emisyon sertifikalarına;
getiren Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Gönüllü Emisyon Azaltım (Voluntary Emission
Sözleşmesi ve Kyoto Protokolü gibi uluslararası Reduction- VER) sertifikası adı verilmektedir.
sözleşmeler imzalanmış ve bu sözleşmelerle iklim
Küresel iklim değişikliklerine duyarlı şirketlerin
değişikliği ile mücadelede kullanılmak üzere,
faaliyetleri çerçevesinde oluşturdukları sera gazı
maliyet-etkin bir yöntem olarak, küresel karbon
emisyonlarını azaltmak veya nötrlemek isteyen
piyasası ortaya çıkmıştır. Karbon piyasaları,
firmalar, emisyon miktarlarını hesaplayarak bu
iki farklı temelde oluşmuştur; birincisi Kyoto
emisyonlarını azaltmak ve dengelemek için,
Protokolü’nde tanımlanan esneklik mekanizmaları
emisyon azaltımı sağlayan projelerin üretmiş
ile ülkelerin düşük maliyetle karbon salımı
oldukları karbon sertifikalarını sosyal sorumluluk
azaltımı yapabilmesine olanak tanıyan zorunlu
prensibi çerçevesinde satın almaktadırlar.
karbon piyasaları, ikincisi ise gönüllü karbon
piyasalarıdır. Bu yazıda Türkiye’nin de katılımcıları Mevcut durum itibariyle, Türkiye’de gerçekleştirilen
arasında bulunduğu gönüllü piyasalara yakından projelerin tamamı Gönüllü Karbon Piyasasında
bakılacaktır. işlem görmektedir. Türkiye’deki çoğu proje Gold
38
