Page 47 - 15 Sayı

Finans

vb.), Bölgesel Kalkınma Bankaları (EIB, EBRD devamında da en az 3.5 yıllık kredilendirme
vb.) ve Türkiye’de faaliyet gösteren Ticari Banka ile paralel ilerleyen yatırım dönemi öngörmesi
konsorsiyumuna dayanan, ağırlıklı olarak ihracat finansal analizler için önem taşıyacaktır.
kredi kuruluşlarının Türkiye’deki bankalardan
Türkiye deniz-üstü rüzgar enerjisi proje
sağlanan garantiler ile ilerlediği, Bölgesel
finansmanında borç servis karşılama oranı
Kalkınma Bankalarının ülke enerji fonlarından
seviyesinin belirlenmesinde, Türkiye’ye örnek
yararlanan bir yapının işler olması muhtemeldir.
bir finansal modellemeden ve Avrupa’daki ilk
Bu şekilde bir finansman dağılımının Türkiye’deki
örneklerden de hareketle p90 rüzgar verisinin
Proje Şirketi (SPV) düzeyinde deniz-üstü rüzgar
kredi yapılandırmada esas alınacağı, ihale
projelerinin özellikleri ve risk profiline uygun
sonucu oluşacak fiyat seviyesine doğrudan bağlı
sağlanması beklenmelidir.
olmakla birlikte asgaride ise p75 seviyesinde 1,45
Türkiye finansman modeli örneğini belirlerken, borç servis karşılama oranı ile kredi vadesi için
hem fonlama maliyetlerinin etkisi hem de yer-üstü ortalamada kredi yapılandırması öngörülmelidir.
rüzgar enerjisinde Türkiye proje finansmanlarını
değerlendirdiğimizde ilk örnek yapının %65/35 Bu noktada, finansman yapısının sağlamlığı
- %70/30 kredi/özkaynak seviyesine yaklaşık bir açısından yıllık modellemede işletmeye geçişten
şekilde gerçekleştirilmesi beklenebilecektir. Kredi/ sonraki ilk 5 yıl için daha ihtiyatlı bir yıllık borç
Özkaynak seviyesi belirlenirken deniz-üstü rüzgar servis karşılama oranı ile sonraki yıllarda
projelerinde yatırım bütçesinin belirli bir oranında ise azalan borç servis karşılama oranları ile
“beklenmedik maliyet bütçesi” (contingency modelleme ve fizibilite yapılması da mümkün
budget) olacağı hesaba katılmalıdır. Daha önce olabilecektir. Söz konusu yapılandırmada daha
de değindiğimiz üzere Avrupa proje finansmanı ihtiyatlı seviyelerin değerlendirmeye alınacağı
yapılarında ortalamada %20 seviyelerinde hesaba öngörülmekle birlikte, Türkiye’deki deniz-üstü
katılan bu bütçenin, Türkiye örneğinde özellikle proje alanı, rüzgar dağılımları, kapasite faktörleri
ilk finansman modeli için %30 seviyesinde ve operasyonel maliyetlerin Avrupa piyasasına
değerlendirmeye alınmasının yerinde olacağı kıyasla nasıl şekilleneceği de bu seviyelerin bire
ve kredi/özkaynak oranının bu bütçeye göre bir belirlenmesinde etki edecektir.
belirlenmesi gerekebileceği öngörülmektedir.
Yazımız kapsamında Türkiye’deki deniz-
2011-2016 yılları arasında Türkiye proje üstü rüzgar finansmanları için önerilen proje
finansmanı yapılarının vade açısından sektöre finansmanı yapısı genel hatları taşımaktadır. Her
sunabildiği vadeler her ne kadar 15 yıllık bir proje finansmanı işleminde olduğu üzere, kredi
operasyon dönemini taşıtabilmekte ise de vade, modelleme, kredi analizi, piyasadaki fonlama
Türkiye örneğinde deniz-üstü rüzgar ihalesinde koşulları, makroekonomik varsayımlar, piyasadaki
oluşan nihai fiyatla doğrudan ilintili olmakla sermaye ve kredi maliyetleri, teknik çalışmalar,
birlikte, re-finansman vadesinin Türkiye proje proje bütçesi ve yatırım süresi ile en nihayetinde
finansmanı modellerinde daha az ihtiyatlı hesaba oluşan enerji fiyatı ile geçerlilik dönemi ve faiz
katılmasından hareketle deniz-üstü rüzgar enerji seviyesi bileşenleri paralelinde kredi koşulları
proje finansman yapısının ilk örnekte 12-13 yıllık değerlendirilmelidir. Bununla birlikte, 2010-2017
bir operasyon vadesini taşıyacağı ve uçtan uca yılları arasında Avrupa’daki deniz-üstü rüzgar proje
15 yıllı bir vadeye yakınsayacağı düşünülmekte, finansmanı piyasası gelişiminin ve birebir proje
mevcut ihaledeki tavan fiyat, güncel sermaye örneklerinin analizi sonucunda oluşturulan veri
ve kredi maliyetleri, deniz-üstü rüzgar enerji setlerinden hareketle, Türkiye’de özellikle 2011 ve
maliyet gelişimleri de hesaba katıldığında asgari devamında yenilenebilir enerji finansmanı alanında
12.5 yıllık bir operasyon döneminde geri ödeme gerçekleştirilen proje finansmanı işlemlerindeki
kapasitesinin oluşacağı hesaplanmaktadır. yapılar ve koşullar da değerlendirmeye alınarak bu
öneriler ortaya konulmuştur. Özetle bu önerilerin
Türkiye deniz-üstü rüzgar projesi için oluşacak bu
ihale hazırlık sürecinde hem yatırımcılar hem de
uzunlukta bir vadede, yatırımcı firmaların öncül
finansal kuruluşlar açısından baz model sunması
yatırım dönemi ve yatırım harcamaları için en az
beklenmektedir.
2 yıllık bir sermaye aktarım dönemi öngörmesi,
tureb.com.tr 45